Biologie van het haar

Een volwassen hoofdhuid heeft een oppervlak van circa 600 cm², waarop tussen 100.000 en 150.000 hoofdharen groeien. De hoofdhuid heeft eenzelfde structuur als gewone huid en kent diverse functies: fysische barrière, immunologische bescherming en thermische isolatie. De belangrijkste functie van het haar is het hoofd beschermen. 

 

Wat is de functie van haar?

Hoofdhaar beschermt het hoofd tegen UV-straling en verlies van warmte. Wimpers beschermen de ogen tegen vuil en zon. Wenkbrauwen hebben dezelfde functie en hebben een belangrijke communicatieve functie bij gelaatsuitdrukkingen. De kleine, dunne haartjes in de neusgaten en oren bieden bescherming tegen stoffen van buiten. Schaam- en/of baardhaar is een teken van geslachtsrijpheid.

 

Mooi haar is glanzend, soepel en onbeschadigd. In alle culturen is het hebben van gezond, weelderig hoofdhaar een voordeel in sociale contacten, voornamelijk bij het aantrekken van seksuele partners. Lang en mooi haar is een teken van goede genen.

 

 

 

Een haar bestaat uit een vrij gedeelte, de schacht en een wortel. De schacht is zichtbaar vanaf het oppervlak van de hoofdhuid, de wortel is ingeplant in de haarfollikel. Die follikel (of: haarzakje) is het eigenlijke haarfabriekje.

 

 

Biologie van haar

´haarfabriekje´

 

Haar is opgebouwd uit ± 85% eiwitten, ± 12% water, ± 3% vetten en ± 1% spoorelementen als zink, lood en selenium.

 

De normale haardichtheid bedraagt ± 1000 haren per vierkante centimeter bij baby’s en ± 250 haren per vierkante centimeter bij vijftigjarigen. Het totale aantal haren op de hoofdhuid varieert tussen 90.000 en 150.000 haren. Dit verschilt per haarkleur.

 

hair-count-by-colour

 

Fasen van de haarcyclus

Haarfollikels (of: haarzakjes) omhuld met soepel collageen, ontwikkelen zich in een cyclus van drie fasen: een groeifase, een overgangsfase en een rustfase, waarin ze hun haar verliezen en in de stand-by modus gaan. Na 2-12 maanden worden de haren weer actief en begint de cyclus weer van voren af aan.

 

anagene of groeifase

Deze fase kan variëren van een maand (wenkbrauwen) tot wel 12 jaar (hoofdhuid), afhankelijk van de locatie. Het verschil in levensduur verklaart het verschil in lengte op de verschillende gebieden op het lichaam.

 

katagene of overgangsfase

Het haar groeit niet meer in deze fase en begint af te sterven.

 

telogene of rustfase

Deze fase duurt ongeveer 3-6 maanden. Dat deze fase zo lang duurt, verklaart dat haaruitval pas maanden na een gebeurtenis kan plaatsvinden.

 

Biologie van haar | Hair Science Institute

De hele haargroeicyclus

 

Waarom haar uitvalt

 

Van de 100.000 tot 150.000 hoofdharen bevindt zich 85% zich in de anagene fase, 14% in de telogene fase en 1% in de katagene fase. Hieruit volgt dat een verlies van 50-100 haren per dag normaal is.

 

Overmatig natuurlijk haarverlies treedt op wanneer de groeifase verkort. Hoewel er veel oorzaken en ziektes zijn die dit kunnen veroorzaken, is androgene alopecia (AGA) of erfelijke kaalheid de meest voorkomende oorzaak. Er is dan sprake van een genetisch bepaalde gevoeligheid van de haarzakjes voor het (mannelijke) hormoon dihydrotestosteron (DHT).

 

Dihydrotestosteron (DHT)

 

AGA komt voor bij 50% van de Kaukasische mannen en bij 30% van de Kaukasische vrouwen op vijftigjarige leeftijd. Bij Aziatische, Amerikaans-Indiaanse en Afrikaans-Amerikaanse mannen is de prevalentie lager. In Nederland heeft naar schatting ruim 70% van de mannen last van alopecia androgenetica. Bij vrouwen is dat ruim 40%.

 

Patronen van haaruitval

Bij mannen is AGA te herkennen aan haar dat minder wordt op de kruin of bij de inhammen. Een proces dat al in de puberteit kan starten. Bij vrouwen uit alopecia androgenetica zich meestal als steeds dunnere haarinplant, vaak beginnend vanaf de haarscheiding.

 

Hair Science Institute-types haaruitval

Het mannelijk patroon van haarverlies bij AGA

 

Hair Science Institute-types haaruitval

Het vrouwelijk patroon van haarverlies bij AGA

 

AGA wordt wel aangeduid als ‘mannelijke kaalheid’. Verwarrend, want ook vrouwen kunnen hier last van hebben. Het is strikt genomen geen ziekte of aandoening, maar een verouderingsverschijnsel dat grotendeels genetisch bepaald is. Het is een onomkeerbaar proces: haar dat weg is blijft weg.

Het goede nieuws is dat bij AGA een haartransplantatie volgens de HST-methode doorgaans goed mogelijk is. Hiermee kan weer blijvend haargroei worden ontwikkeld. Dit komt omdat er vrijwel altijd haren zijn die niet gevoelig zijn voor het DHT-hormoon en dus niet uitvallen. Daarom kunnen ze worden gebruikt als donorharen en verplaatst worden naar het ontvangstgebied. 

 

Lees meer over de HST-methode