Wil je meer weten over een haaruitval ziekte? Alopecia areata is de meest voorkomende auto-immuun ziekte die haarverlies veroorzaakt. Jaarlijks krijgen honderdduizenden volwassenen en kinderen met deze aandoening te maken. In veel gevallen valt het haar uit in kleine ronde plekjes ter grootte van een muntje van 50 cent. Het haarverlies blijft meestal tot een paar van deze plekjes beperkt, hoewel het in sommige gevallen extremer is. Een enkele keer valt al het haar op de hoofdhuid uit, er zijn ook gevallen bekend waarbij al het lichaamshaar verloren is gegaan. Deze haaruitval ziekte kan iedereen treffen.
OORZAKEN VAN EEN HAARUITVAL ZIEKTE
Alopecia areata, pleksgewijze kaalheid, is een gevolg van een aanval van de witte bloedcellen op de cellen in de haarzakjes. De haarzakjes krimpen en de haarproductie neemt af. Artsen weten niet precies wat de oorzaak van deze lichaamsreactie is. Onderzoekers gaan ervan uit dat genetica hierin een rol speelt. Alopecia areata doet zich vaker voor bij personen die een naast familie- of gezinslid hebben met dezelfde aandoening. Mensen met pleksgewijze kaalheid hebben dikwijls andere auto-immuunaandoeningen waaronder atopie, een erfelijke aanleg tot allergische reacties. Zo nu en dan denken mensen dat pleksgewijze kaalheid een reactie is op stress. Wetenschappelijk onderzoek en bewijs ontbreekt.
SYMPTOMEN ALOPECIA AREATA
Het meest bekende en opvallende kenmerk van pleksgewijze kaalheid is het haar dat in (ovaal)ronde plekken uitvalt. De plekken zijn duidelijk omrand. Haarverlies is vooral zichtbaar op de hoofdhuid, maar elke behaarde plaats is gevoelig voor haarverlies. Haaruitval ontwikkelt zich zowel plotseling als geleidelijk. Voordat het haar uitvalt kan een jeukend, brandend gevoel ontstaan. In tegenstelling tot alopecia androgenetica, gaan de haarzakjes niet verloren. De haargroei herstelt zich als de ontsteking afneemt. Spontaan, volledig herstel is vaak mogelijk zonder behandeling.
Kenmerken pleksgewijs haarverlies
Wat veel mensen niet weten is dat alopecia areata niet alleen de haargroei aantast. Zo nu en na dan zijn veranderingen in het uiterlijk van de vinger- en teennagels de eerste tekenen van de aandoening. Veranderingen die in de nagels optreden zijn:
- Kleine deukjes.
- Het verschijnen van witte vlekken en lijnen.
- Je nagels worden ruw en verliezen hun natuurlijke glans.
- De nagels worden dunner en gevoelig voor splijten.
Andere kenmerken zijn:
- Aan de rand van de kale plekken groeien haren die aan de onderkant smaller zijn.
- Haren die breken voor ze het huidoppervlak bereiken.
- In de gebieden die zijn aangetast groeit soms wit haar.
ONDERZOEK EN DIAGNOSE
Het is voor artsen eenvoudig om de alopecia areata te diagnosticeren. Ze kijken naar de mate van het haarverlies en de omvang van de aangedane plekken. Om andere gezondheidsproblemen uit te sluiten zal een bloedonderzoek volgen. De symptomen van pleksgewijze kaalheid zijn zo kenmerkend, dat het stellen van een diagnose niet lang duurt.
BEHANDELING VAN HAARUITVAL DOOR ALOPECIA AREATA
Hoewel alopecia areata een veel voorkomende auto-immuunaandoening is, is er tot nu toe geen oplossing voor gevonden. Er zijn bepaalde behandelmethodes die helpen, maar over het algemeen nemen artsen een afwachtende houding aan. De meest gebruikte behandelmethode is het gebruik van corticosteroïden. Deze ontstekingsremmende medicijnen onderdrukken het immuunsysteem. Het middel wordt toegediend via injecties of door crème op de kale plekken aan te brengen. De meeste mensen zien een spontaan herstel van de haargroei. Dit duurt maanden tot soms jaren. Wel is het zo dat de aandoening sluimerend aanwezig blijft en door bepaalde omstandigheden opflakkert.
Bescherming van haar en hoofdhuid
Omdat de hoofdhuid gevoelig is en zeker de kale plekken vatbaar zijn voor beschadigingen, adviseren artsen de nodige bescherming te treffen:
• Gebruik een zonnebrandcrème met een hoge SPF factor.
• Draag een zonnebril. Niet alleen voor bescherming van je ogen, maar juist ook voor de wenkbrauwen en wimpers.
• Bescherm je hoofd tegen de zon of kou en gebruik een hoofddeksel.
• Zijn de neusharen verloren gegaan? Gebruik een beschermende zalf, zodat je neus je beschermt tegen vuil en andere zaken.
Alhoewel alopecia areata niet besmettelijk is en je niet echt ziek maakt, is het een aandoening die vaak moeilijk te accepteren is. Je zelfvertrouwen neemt af en je psychische gemoedstoestand heeft het zwaar te verduren. Artsen noemen alopecia areata een traumatische aandoening die verder gaat dan het verlies van haar.
HAARVERLIES DOOR ANDERE GEZONDHEIDSPROBLEMEN
Haaruitval als gevolg van een ziekte beperkt zich niet alleen maar tot pleksgewijze kaalheid. Bloedarmoede, schildklierproblemen, reumatische aandoeningen, lupus en sclerodermie zijn aandoeningen die haaruitval als bijwerking hebben. In veel gevallen is het niet alleen de ziekte zelf die haaruitval veroorzaakt, maar speelt ook de medicatie die je gebruikt daarin een rol. Om het haarverlies te stoppen is onderzoek nodig.
Onderzoek haaruitval
Natuurlijk is je huisarts geschikt om de oorzaak van haarverlies te onderzoeken. De arts kent je medische achtergrond en is doorgaans op de hoogte van je familiegeschiedenis. Met behulp van bloedonderzoek worden eventuele aandoeningen of ziekten uitgesloten of aangetoond. Als de oorzaak bekend is, krijg je advies over de behandelmogelijkheden. Maar wat doe je als je liever niet naar een arts wilt? Om inzicht te krijgen in haaruitval kun je gebruik maken van de thuistests die ontwikkeld zijn door het Haaronderzoekscentrum. Zowel een bloedwaardentest als een DNA haaruitval test zijn te bestellen. Beide testen zijn voorzien van duidelijke instructies. Het afnemen van het onderzoeksmateriaal is veilig en pijnloos. Binnen een paar weken ontvang je de onderzoeksresultaten.
HAARUITVAL ZIEKTE – FAQ
1. Welke ziektes kunnen haaruitval veroorzaken?
Medische aandoeningen die haaruitval tot gevolg kunnen hebben, zijn onder meer schildklieraandoeningen. Ook reumatische aandoeningen zijn van invloed op de haargroei. Datzelfde geldt voor alopecia areata en hoofdhuidinfecties zoals ringworm.
2. Welke ziekten veroorzaken haaruitval bij vrouwen?
Er is een breed scala aan aandoeningen die haaruitval tot gevolg kunnen hebben. Bloedarmoede en polycysteus ovariumsyndroom komen vaak voor, maar ook huidaandoeningen zoals psoriasis en seborroïsch dermatitis veroorzaken haarverlies.
3. Wanneer is haaruitval een probleem?
Haaruitval is verontrustend en het is niet vreemd om een huisarts te raadplegen als je dagelijks meer haar dan gebruikelijk verliest. Vooral als je naast het haarverlies last hebt van rode vlekken of kale plekken op de hoofdhuid, kan dat wijzen op onderliggende gezondheidsproblemen.
4. Heeft een auto-immuunziekte invloed op mijn haargroei?
Helaas zijn meerdere auto-immuunziekten van invloed op de haargroei en haaruitval. Aandoeningen die haarverlies tot gevolg kunnen hebben, zijn alopecia areata, lupus, de ziekte van Hashimoto, de ziekte van Graves, bepaalde vormen van reuma en psoriasis.
5. Hoe veroorzaakt mijn immuunsysteem haaruitval?
Aandoeningen zoals alopecia areata zorgen ervoor dat uw eigen immuunsysteem de haarzakjes aanvalt. Hoe meer haarzakjes aangevallen worden, hoe groter het haarverlies is.
6. Welk type lupus veroorzaakt haarverlies?
Bij mensen met systemische lupus erythematodes, SLE, komt haarverlies het meeste voor. Het haar wordt dunner, maar dit hoeft niet permanent te zijn. De hele haardos wordt dunner, maar er zijn ook patiënten die een verandering in de haarlijn zien.
7. Is alopecia areata te behandelen?
Pluksgewijze kaalheid treft kinderen en volwassenen. Het is een auto-immuunaandoening, waarbij de haarzakjes worden aangevallen. Dit heeft de kenmerkende ronde kale plekken tot gevolg. Bij de meeste patiënten verdwijnt de aandoening zonder behandeling binnen een jaar. In andere gevallen is het haarverlies vaak permanent. Met corticosteroïden kan de haargroei gestimuleerd worden.
8. Is pijn aan de hoofdhuid het gevolg van een ziekte?
Sommige auto-immuunaandoeningen veroorzaken ontstekingen van de bloedvaten in de hoofdhuid. Dit leidt tot hoofdhuidpijn. Dikwijls is dit dermatologisch. Huidaandoeningen waaronder eczeem of roos kunnen ontstekingen van de hoofdhuid veroorzaken. In ernstige gevallen volgt haarverlies op de ontstoken plaatsen.
9. Is haaruitval een kenmerk van het syndroom van Sjögren?
Mensen met het syndroom van Sjögren, kunnen een toename van het dagelijkse haarverlies zien.
10. Kunnen ontstekingen in het lichaam haaruitval veroorzaken?
Ja, ontstekingen en infecties zijn van invloed op de haargroei. Vooral wanneer je lichaam moet vechten tegen onbekende organismen kan dit als traumatisch ervaren worden. Je ziet het haarverlies pas een paar maanden na de ontsteking. Het is een vorm van tijdelijk haarverlies. Je haardos herstelt vanzelf.
11. Is haaruitval door een ziekte omkeerbaar?
In de meeste gevallen is haarverlies als gevolg van een ziekte of aandoening tijdelijk. De haargroei herstelt zich zonder dat behandeling nodig is. Hier gaan meerdere maanden overheen. In sommige gevallen duurt herstel langer en/of neemt de haardos nooit meer de eerdere vorm aan.
